Een kijkje achter de schermen van mijn creatieve proces (voorbeeld: het lied “Die allermooiste dag” van Sela).
Wanneer ik een kaart ontwerp, begin ik vaak met iets dat mijn hart raakt. Dat kan een gedeelte van een lied zijn, een Bijbeltekst of een gedachte die boven komt. Voor dit voorbeeld koos ik het prachtige lied “Die allermooiste dag” van Sela. https://www.sela.nl/die-
Hieronder kun je stap voor stap zien hoe dat lied verandert in een kaart die mensen troost en bemoedigt.
1. Luisteren en verzamelen
Tijdens het luisteren naar muziek springt er een lied uit. Dat kan door een zin uit het lied zijn of een refrein wat blijft hangen. Niet elk lied wat mij aanspreekt, wordt een kaartontwerp. Ik kan niet zomaar allerlei teksten overnemen i.v.m. copyright. Maar met Sela heb ik de afspraak dat ik hun teksten mag gebruiken. Zij krijgen trouwens ook een percentage van de verkoop van een kaart. Allereerst luister ik het lied een aantal keer. Niet één keer, maar echt even goed, totdat er zinnen en woorden blijven hangen. Tijdens het luisteren noteer ik de zinnen die het meest bij mij binnenkomen.
In dit voorbeeld zijn dat de zinnen: “Uw Geest brengt hoop in onze harten, zo gaat U altijd met ons mee” en “Er komt een dag dat U weer bij ons bent”
2. Woorden kiezen en prioriteren
Vervolgens bekijk ik die zinnen en zoek ik naar de woorden die ik écht wil laten spreken op de kaart. Die woorden omcirkel ik en geef ik een simpele ranking: 1, 2, en 3 — van belangrijkste naar ondersteunend. Dat helpt me later om focus te houden in het ontwerp. De belangrijkste woorden zijn het makkelijkste te vinden. De ondersteunende woorden vind ik altijd net wat lastiger te classificeren.
In mijn voorbeeld heb ik voor de eerste zin gekozen. De woorden Geest, hoop en U classificeer ik als belangrijkste, “harten,gaat altijd mee” krijgen de 2e plaats en de rest zijn de minst belangrijke woorden.
3. Schetsen: teksten eerst
Dan begin ik te schetsen, meestal eerst alleen de tekst. Ik maak meerdere kleine schetsjes. Daarna leg ik de tablet weg en laat het even bezinken. Zo krijgt mijn hoofd ruimte om te kiezen zonder direct in details te verdrinken.
Bij dit lied heb ik toch een verandering in classificatie gemaakt omdat dat in de verwerking beter uitpakte. Bij twee schetsen heb ik de hele tekst genomen en bij 1 schets alleen de zin “Uw Geest brengt hoop in onze harten”
4. Selectie en uitvergroting
Later pak ik Procreate weer en kijk welk schetsje mij het meest aanspreekt. Dat kan een paar uur duren of zelfs meerdere dagen. Mijn gekozen schets zet ik groot neer en begin met het uitwerken van de letters.
Ik heb gekozen voor de schets met 1 zin. Die zin zegt alles en maakt de opmaak krachtiger en meer in verhouding.
5. Structuur en verhoudingen met rondjes
Mijn favoriete truc om de letters consistent te krijgen heb ik overgenomen van Nico Ng, ik schets de letters grof en leg daarna met een brush ronde stipjes op de letter; grotere stippen op dikke lijnen, kleinere op dunne lijnen. Hierdoor behouden alle letters consistente verhoudingen en krijg je samenhang in het handschrift.
6. Fijnslijpen
Daarna kijk ik kritisch naar elke letter: klopt de verhouding? Ligt er iets scheef? Moet een letter anders? Kleine aanpassingen maken vaak het grote verschil.
Ik heb verschillende letters nog aangepast. De U van Uw Geest vond ik te rond en de G moest ook netter worden qua rondingen.
7. Inkt en inkleuren
Als ik denk dat alles klopt, trek ik met een monoline brush secuur de omtrek over. Voor de binnenkant van de letters gebruik ik meestal de dry ink brush, dat geeft nét dat speelse, organische contrast met de strakke rand. Het resultaat is verzorgd maar levendig.
8. Laatste controle
De letters zijn klaar. Ik ga nu nogmaals met een kritische blik langs de letters. Vallen er nog dingen op die niet kloppen, dan werk ik ze bij. Ik vond de afstand tussen de letters van harten niet kloppen. De r en t staan te dicht op elkaar en tussen de a en r en t en e staan te ver uit elkaar. Pas als dat ook klaar is, zijn de letters echt klaar. Dan voeg ik de bloemen toe waar ik zo van hou. Die plaatsing gebeurt met dezelfde zorg: ze moeten de woorden omlijsten, versterken en niet overstemmen. Maar daarover vertel ik graag meer in een aparte blog.
Waarom ik dit proces zo waardeer
Dit stappenplan geeft me rust in het creatief proces: eerst luisteren en voelen, daarna structureren, vervolgens stapsgewijs de uitvoering. Voor mij heeft een christelijke kaart ontwerpen altijd iets dienends: ik hoop woorden en beelden te vinden die een ander bemoedigen. Als christen speelt dat verlangen om te dienen vaak stilletjes mee: ik wil dat mijn kaarten niet alleen mooi zijn, maar ook troost of hoop brengen
Tips die jij ook meteen kunt toepassen:
- Leg je scherm weg en laat het ontwerp inwerken, afstand schept vaak inzicht.
- Gebruik simpele hulpmiddelen (de stippenmethode!!) om consistente letters te krijgen.
- Prioriteer woorden: één hoofdboodschap werkt sterker dan veel kleine zinnen.
- Combineer strakke lijnen met een losse invulling (monoline + dry ink) voor extra textuur.